Terug
Gepubliceerd op 10/11/2025

2025_GR_00425 - Retributies 2026-2031: Retributiereglement voor inname openbaar domein: goedkeuring

gemeenteraad
di 04/11/2025 - 20:00 raadzaal
Goedgekeurd
Dit besluit handelt over een Retributiereglement.

Samenstelling

Aanwezig

Rob Lathouwers, voorzitter ; Jan Bertels, burgemeester; Pascal Van Nueten, schepen; Liese Bergen, schepen; Eva Brandwijk, schepen; Nathalie Van Sande, schepen ; Stefan Verraedt, schepen; Bieke Baeten, schepen; Vic Vervloesem, raadslid; Bart Michiels, raadslid; Els Sterckx, raadslid; Martine Moriau, raadslid; Hans Van den Eynden, raadslid; Wendy Meynendonckx, raadslid; Hans Vets, raadslid; Kobe Vets, raadslid; Maurice Rombouts, raadslid; Jan Laenen, raadslid; Wiske Bertels, raadslid; Tom Helsen, raadslid; An Michielsen, raadslid; Roel D'haeseleer, raadslid; Katrien Van Hove, raadslid; Jessica Van Looy, raadslid; Marc  Everaerts, raadslid; Wim Boeckx, raadslid; Jan Engelen, raadslid; Tanja Mattheus, algemeen directeur

Verontschuldigd

Marnix Verheyen, raadslid; Matthias Verhegge, raadslid

Secretaris

Tanja Mattheus, algemeen directeur
2025_GR_00425 - Retributies 2026-2031: Retributiereglement voor inname openbaar domein: goedkeuring 2025_GR_00425 - Retributies 2026-2031: Retributiereglement voor inname openbaar domein: goedkeuring

Motivering

Beknopte samenvatting

Herentals heeft momenteel een belastingreglement voor inname openbaar domein. Dit reglement geldt tot 31 december 2025 en moet opnieuw gestemd worden. 

Het huidig reglement is voldoende duidelijk, maar enkele wijzigingen zijn noodzakelijk:

  • Het omzetten van belastingreglement naar retributiereglement
  • Het uniformiseren van tarieven en vrijstellingen binnen Neteland.

De gemeenteraad keurt het retributiereglement voor inname openbaar domein goed.

Context, relevante voorgeschiedenis en fasen

De gemeenteraad keurde op 28 maart 2023 het belastingreglement voor inname van het openbaar domein goed.

Dit reglement loopt af op 31 december 2025 en moet opnieuw gestemd worden.

Juridische grond

  • Decreet lokaal bestuur
  • Decreet van 1 januari 2022 over de uitwisseling van informatie over een inname van het openbaar domein in het Vlaamse Gewest (gewijzigde GIPOD-decreet)

Argumentatie

Herentals heeft momenteel een belastingreglement voor inname openbaar domein. Dit reglement geldt tot 31 december 2025 en moet opnieuw gestemd worden. 

Na evaluatie van het nieuwe softwaresysteem voor aanvragen inname openbaar domein, dat op 1 juli 2024 in alle Netelandgemeentes in voege werd genomen, worden voor het nieuwe reglement volgende wijzigingen voorgesteld:

  • Het omzetten naar een retributiereglement omdat de aanvragen en betalingen verlopen via het softwaresysteem.
  • Binnen Neteland zijn enkele afspraken gemaakt in verband met het uniformiseren van de tarieven en vrijstellingen voor inname van het openbaar domein:
    • Tarief per m² per dag: binnen Neteland is afgesproken om het tarief gelijk te stellen op 0,40 euro per m² per dag. In Herentals werd er tot nu toe 0,30 euro per m² per dag aangerekend. Dit betekent dus een verhoging. 
    • Minimumbedrag: binnen Neteland is afgesproken om het minimumbedrag vast te stellen op 25 euro. In Herentals werd dat reeds toegepast en wordt dat dus niet gewijzigd. 
    • Vrijstellingen: binnen Neteland is afgesproken om een vrijstelling te geven aan innames die kleiner zijn dan 40 m² en maximum 2 dagen in beslag nemen. In Herentals werden tot nu toe alle innames van één dag vrijgesteld van belasting. De vrijstelling zou nu dus ook gelden voor innames van 2 dagen, maar enkel voor eerder kleine innames (kleiner dan 40 m²). 
    • Betalende zone: Herentals is de enige gemeente in Neteland met een betalende zone. Voor inname van een parkeerplaats in de betalende zone (standaardgrootte van een parkeerplaats is 13 m²) wordt 1,40 euro per m² per dag aangerekend (dus 18,20 euro per betalende parkeerplaats per dag) vanaf de eerste dag. Dit is een verhoging berekend op het werkelijke verlies per dag. 

Het college van burgemeester en schepenen keurde het reglement op 20 oktober 2025 principieel goed.

Besluit

De gemeenteraad beslist:

Besluit 1

De gemeenteraad keurt het retributiereglement voor inname openbaar domein goed als volgt:

Retributies 2026-2031

Retributiereglement voor inname openbaar domein

1. Algemene bepalingen

De stad heft van 1 januari 2026 tot en met 31 december 2031 een retributie op de tijdelijke inname van het openbaar domein. De inname gebeurt voor het plaatsen van constructies en materialen zoals afscheidingen, stellingen, kranen, containers, betonelementen, bouwmaterialen, bouwafval, werktuigen en voertuigen die nodig zijn voor werken op private percelen, inclusief verhuizingen.

Doel: Voor het uitvoeren van werken op percelen van private eigendom, inclusief verhuizingen, is het vaak noodzakelijk dat een deel van het openbaar domein wordt ingenomen. De stad moet hierbij een verhoogd toezicht uitvoeren om na te gaan of alles volgens de wettelijke normen en bepalingen gebeurt. Bovendien zorgt de inname van betalende parkeerplaatsen ervoor dat er geen inkomsten geïnd kunnen worden. Door het innen van een retributie wordt de administratieve behandeling van dergelijke aanvragen, het verhoogde toezicht en het ontbreken van inkomsten op het gebruik van parkeerplaatsen financieel gecompenseerd.

Definities:

  • Openbaar domein: rijweg, fiets- of voetpaden, bermen, groenstroken, beplantingen, opritten en parkeerstroken.
  • Inname: het bezetten en gebruiken van een deel van het openbaar domein zodat het gebruik door derden onmogelijk is.
  • Toelating inname openbaar domein: toelating die noodzakelijk is wanneer er een inname van het openbaar domein gebeurt. De openbare weg wordt niet opengebroken zoals bij een grondwerk wel het geval is, maar wordt bezet door een inname. Dit kan op de rijbaan, parkeerstrook, fietspad, voetpad of berm zijn. Bij een toelating inname openbaar domein behoort steeds een plan met de te gebruiken signalisatie. De signalisatie waarschuwt de weggebruiker voor de gewijzigde verkeerssituatie, de gevaren en verkeersbelemmering. Deze aanvragen kunnen zowel door bewoners als door aannemers worden aangevraagd. 
  • Signalisatievergunning: toelating die noodzakelijk is wanneer een deel van het openbaar domein ingenomen wordt om grondwerken uit te voeren. Dit kunnen werken aan de nutsleidingen zijn, heraanleg van wegen, rioleringswerken, herstellingen van het openbaar domein. Alle grondwerken moeten geregistreerd worden in GIPOD, voorafgaand aan de aanvraag tot signalisatievergunning. Bij de signalisatievergunning behoort steeds een plan met de te gebruiken signalisatie. De signalisatie waarschuwt de weggebruiker voor de gewijzigde verkeerssituatie, de gevaren en verkeersbelemmering. Deze vergunningen kunnen enkel door aannemers of de stad zelf worden aangevraagd, aangezien het steeds om grondwerken gaat waarbij een heraanleg van het openbaar domein noodzakelijk is. 

De aanvragen voor toelating inname openbaar domein moeten online gebeuren via de website van de stad Herentals of via het stadsloket, ten laatste 5 werkdagen voor de datum van inname. De betaling van de aanvraag moet ten minste 3 werkdagen op voorhand gebeuren. De behandeling van laattijdige aanvragen kan niet gegarandeerd worden. Als de aanvraag voor een toelating inname openbaar domein 5 werkdagen of minder vóór de ingang van de inname van het openbaar domein wordt aangevraagd, wordt er gesproken van een spoedprocedure en zal een bijkomende retributie van 50 euro geïnd worden. 

De aanvragen voor signalisatievergunningen moeten, na registratie van het grondwerk in GIPOD, gebeuren via GIPOD of via de website van de stad Herentals, ten laatste 20 werkdagen voor de datum van inname. De behandeling van laattijdige aanvragen kan niet gegarandeerd worden. Als de aanvraag voor een signalisatievergunning 20 werkdagen of minder voor de ingang van de inname van het openbaar domein wordt aangevraagd, wordt er gesproken van een spoedprocedure en zal een bijkomende retributie van 50 euro geïnd worden. 

Voor een verlenging van een toelating inname openbaar domein moet men ten laatste 3 werkdagen op voorhand de aanvraag doen. 

De werken mogen pas beginnen nadat de voorziene signalisatie werd aangebracht en de retributie is betaald. De signalisatie moet weggenomen worden zodra de werken beëindigd zijn en het openbaar domein niet meer wordt ingenomen.

Het stadsbestuur heeft steeds het recht om wijzigingen aan de signalisatie aan te brengen. De extra kosten die hieraan verbonden zijn, zijn steeds ten laste van de aanvrager en kunnen niet verhaald worden op het stadsbestuur.

De signalisatievergunning of de toelating inname openbaar domein (of een kopie) moet zich steeds op de werf bevinden en moet op verzoek van een afgevaardigde van het stadsbestuur getoond worden. Blijft de aanvrager in gebreke bij alle wettelijke verplichtingen in verband met de verkeerssignalisatie, dan zal het stadsbestuur de signalisatie plaatsen op kosten van de gebruiker van het openbaar domein.

Voor iedere vernieuwing (uitgezonderd de verlenging) van de inname moet de gebruiker een nieuwe toelating of vergunning aanvragen.

2. Gebruiker

De retributie is verschuldigd door de (rechts)persoon die het openbaar domein in gebruik neemt.

3. Bepaling van het tarief

De retributie bedraagt 0,40 euro per begonnen kalenderdag per begonnen vierkante meter voor de duur van de inname, met een minimum van 25 euro. Voor elke onderbroken periode wordt een nieuwe toelating inname openbaar domein of een signalisatievergunning aangevraagd.

Indien de inname kleiner is dan 40 m² én maximum 2 dagen in beslag neemt is de retributie niet verschuldigd maar wanneer de inname 3 dagen of meer in beslag neemt, moet er betaald worden vanaf de eerste dag. Ook bij innames vanaf 40 m² moet er betaald worden vanaf de eerste dag.

Wanneer betalende parkeerplaatsen worden ingenomen waardoor de stad hier geen ontvangsten van kan innen, wordt er 1,40 euro per m² per dag (dus 18,20 euro voor een standaard betalende parkeerplaats van 13 m²) aangerekend.

Voor de bepaling van de retributie voor het ontlenen en leveren van signalisatie- en verbodsborden wordt verwezen naar het retributiereglement voor uitleenmateriaal. Enkel bewoners of toekomstige bewoners kunnen verkeersborden huren en laten leveren bij en door de stad. Verkeersborden worden standaard geleverd door de stedelijke werkplaats. Enkel bij spoedprocedures kunnen de borden tegen betaling afgehaald worden bij de stedelijke werkplaats. 

Als de inname openbaar domein niet kan plaatsvinden, moet dit door de aanvrager schriftelijk of per mail gemeld worden via info@herentals.be uiterlijk 1 dag voor de inname. Enkel dan kan er overgegaan worden tot een terugbetaling.  

4. Vrijstellingen

De retributie is niet verschuldigd voor de inname van het openbaar domein:

  • indien de inname kleiner is dan 40 m² én maximum 2 dagen in beslag neemt.
  • indien de werken uitgevoerd worden in opdracht van de stad.

5. Betaling

De retributie moet betaald worden via de gangbare betaalmiddelen of via overschrijving.

6. Procedure

Dit reglement wordt aan de toezichthoudende overheid overgemaakt. Het reglement wordt afgekondigd en bekendgemaakt overeenkomstig het decreet lokaal bestuur.

Stemming op het artikel

Stemmen voor 27
Bart Michiels, Els Sterckx, Eva Brandwijk, Stefan Verraedt, Pascal Van Nueten, Hans Van den Eynden, Bieke Baeten, Liese Bergen, Jan Bertels, Wiske Bertels, Wim Boeckx, Roel D'haeseleer, Jan Engelen, Marc  Everaerts, Tom Helsen, Jan Laenen, Wendy Meynendonckx, An Michielsen, Martine Moriau, Maurice Rombouts, Katrien Van Hove, Jessica Van Looy, Nathalie Van Sande, Vic Vervloesem, Hans Vets, Kobe Vets, Rob Lathouwers
Stemmen tegen 0
Onthoudingen 0
Blanco stemmen 0
Ongeldige stemmen 0