De Federale regering wil de OCMW’s stimuleren om op basis van de REMI-tool, zoals ontwikkeld door het Centrum voor budgetadvies en –onderzoek (CEBUD), aanvullende financiële steun te voorzien voor huishoudens die over een ontoereikend inkomen beschikken, of dit nu gaat over een inkomen uit bijstand, uitkering of arbeid.
De aanvullende financiële steun veronderstelt dat de cliënt meewerkt aan een activeringstraject op maat, al dan niet via een bestaand geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie (GPMI).
De geïnteresseerde OCMW’s zullen daarvoor een toelage ontvangen om de REMI licentie te bekomen en om aanvullende financiële steun toe te kennen overeenkomstig de voorwaarden omschreven in het Koninklijk Besluit. OCMW’s die zich hiervoor kandidaat willen stellen, moeten dit ten laatste tegen 31 maart 2023 aan de POD Maatschappelijke Integratie meedelen door het invullen van een online deelnameformulier.
De raad voor maatschappelijk welzijn geeft toestemming aan de sociale dienst van de stad Herentals om hieraan deel te nemen en de relevatie van deze tool binnen de huidige werking te onderzoeken.
Op dinsdag 31 januari 2023 kondigde de POD Maatschappelijk Integratie via een webinar het nieuwe Koninklijk Besluit van 22 januari 2023 houdende een toelage voor het gebruik van de REMI-tool om aanvullende financiële steun te verlenen aan OCMW-begunstigden aan. Via dit besluit wil de Federale regering OCMW’s stimuleren om op basis van de REMI-tool, zoals ontwikkeld door het Centrum voor budgetadvies en -onderzoek (CEBUD), aanvullende financiële steun te voorzien voor huishoudens die over een ontoereikend inkomen beschikken, of dit nu gaat over een inkomen uit bijstand, uitkering of arbeid.
Het bijzonder comité voor de sociale dienst gaf unaniem positief advies op de zitting van maandag 20 februari 2023.
Het vast bureau keurde op 6 maart 2023 de deelname principieel goed.
Via het Koninklijk besluit wordt zowel voor het jaar 2023 als het jaar 2024 een bedrag van 34,850 miljoen euro vrijgemaakt. Deze toelage moet door de OCMW’s gebruikt worden om:
1. Een licentie van de REMI-tool te verkrijgen
De kost van deze licentie wordt bepaald door van het aantal deelnemende OCMW’s en door het aantal inwoners van die deelnemende gemeente. Dit maakt dat deze kostprijs op dit moment nog onbekend is. Wel is duidelijk dat voor de twee toelagejaren de kost van de REMI-tool volledig gedekt wordt door de toelage.
De REMI-tool is een webapplicatie die een koppeling zou bevatten met de door OCMW Herentals gebruikte rapporteringstool Neptunus. Hoe die koppeling zal werken en welke gegevens uitgewisseld zullen worden tussen de twee applicaties is momenteel nog onbekend.
De REMI-tool werkt op basis van referentiebudgetten en bekijkt daarbij hoeveel inkomen er minimaal nodig is om volwaardig aan de samenleving te kunnen deelnemen. Dit is afhankelijk van de individuele (bv. type huishouden) en de maatschappelijke (bv. openbaar vervoer beschikbaar) context. Op basis van deze tool kan een OCMW voor elke cliënt op maat de behoeftigheid in kaart brengen door het berekenen van maandbudgetten per dossier. Dit geeft een uniform en volledig overzicht van de uitgaven en de inkomsten en genereert een gelijkwaardige diagnose van behoeftigheid op maat van de betrokken cliënt. Indien het resultaat negatief is, kan er bekeken worden of aanvullende steun nodig is.
2. Aanvullende financiële steun toe te kennen volgens de REMI-tool.
Het bedrag dat hiervoor ter beschikking gesteld wordt, is nog niet gekend aangezien het totaal bedrag van de toelage eerst verminderd wordt met de kosten voor de licenties. Het overige saldo wordt verdeeld volgens een verdeelsleutel. 75 % wordt verdeeld op basis van het aantal leefloongerechtigden op 1 januari 2022. De overige 25 % wordt verdeeld op basis van het aantal begunstigden van de verhoogde verzekeringstegemoetkoming op 1 januari 2022.
Wanneer de REMI-tool een negatief bedrag genereert, betekent dit dat de betrokken cliënt(en) niet over voldoende inkomen beschikt om volwaardig deel te nemen aan de samenleving. Het gebruik van deze tool is niet bindend in zijn beoordeling van de situatie van de cliënt. De autonomie van het OCMW en de betrokken maatschappelijk assistent blijft behouden waardoor zij kunnen afwijken van het resultaat van de REMI-tool en zelf het al dan niet toekennen van steun en het bedrag van deze steun kunnen bepalen. Om dit objectief te laten gebeuren, moeten de huidige steunnormen herbekeken en herwerkt worden aan het gebruik van de REMI-tool.
Als beslist wordt om via deze tool toch aanvullende steun toe te kennen, kan deze steunen ten lasten genomen worden van de toelage voor zover het bedrag kleiner of gelijk is aan het negatief resultaat uit de REMI-tool. Als er meer steun toegekend zou worden, wordt deze niet terug betaald via de toelage. Ook steun die gegeven wordt in dossiers waarvoor de REMI-tool niet ingevuld werd, kan niet meegenomen worden in de toelage.
Als er aanvullende steun via de toelage gegeven wordt aan een cliënt, verbindt deze cliënt er zich ook toe om een sociaal of professioneel activeringstraject te volgen. Hiervoor zijn drie uitzonderingen mogelijk namelijk als gezondheids- of billijkheidsredenen dit verhinderen, indien de cliënt zich reeds in een activeringstraject bevindt of indien de cliënt reeds aan het werk is.
Om recht te openen op deze toelage kunnen de geïnteresseerde OCMW’s zich inschrijven via een online deelname formulier tot en met 31 maart 2023. Er is geen mogelijkheid voorzien om later in te stappen. Deze inschrijving betekent ook dat ze zich engageren om mee te werken aan de evaluatie van deze maatregel. Als een OCMW ervoor kiest om in te stappen zal de verdere uitrol plaats vinden vanaf 1 mei 2023.
De sociale dienst van de stad Herentals wil graag deel nemen aan dit project zodat het kan onderzoeken of deze REMI-tool een meerwaarde biedt binnen hun huidige werking en het gekoppeld kan worden aan de herwerking van de eigen steunnormen. De kanttekening die hierbij gemaakt dient te worden is dat dit alles afrond moet zijn in 1 toelagejaar aangezien de REMI-tool voor het tweede jaar maar beschikbaar gesteld zal worden als er in het eerste jaar effectief gebruik van gemaakt is en er via deze weg aanvullende steunen uitbetaald zijn. Dit laatste genereert bijkomende werkdruk op een reeds druk bevraagde dienst.
De raad voor maatschappelijk welzijn geeft toestemming aan de sociale dienst van de stad Herentals om deel te nemen aan de oproep naar aanleiding van het Koninklijk besluit van 22 januari 2023 houdende een toelage voor het gebruik van de REMI-tool om aanvullende financiële steun te verlenen aan OCMW begunstigden.