Elke organisator kinderopvang wordt sinds 1 januari 2022 verplicht om aan het lokaal bestuur een opportuniteitsadvies te vragen bij de opstart of verhuis van een groepsopvang, of bij een uitbreiding met meer dan 8 plaatsen.
Het lokaal bestuur kan slechts advies geven op basis van een aantal objectieve criteria die voor Herentals van belang zijn. Samen met het Lokaal Overleg Kinderopvang werden deze criteria vastgelegd.
De gemeenteraad keurt de criteria en procedure voor de opmaak van een opportuniteitsadvies door het lokaal bestuur goed.
De Vlaamse regering wijzigde op 29 januari 2021 definitief een aantal besluiten met betrekking op kinderopvang en buitenschoolse opvang via het besluit van de Vlaamse regering (BVR) tot wijziging van de regelgeving over de voorwaarden en procedure in het kader van de toekenning van een vergunning of subsidie aan een organisator van kinderopvang en buitenschoolse opvang en over de voorwaarden voor het lokaal bestuur in het kader van het lokaal beleid kinderopvang, waarbij onder andere ook de voorwaarde dat een organisator die een vergunning aanvraagt of wijzigt, een opportuniteitsadvies moet hebben.
Bij een uitbreidingsronde in de kinderopvang kan het Agentschap Opgroeien aan elk lokaal bestuur vragen om een advies te formuleren over de aanvragen binnen de gemeente.
De adviesopdracht van het lokaal bestuur is vastgelegd in het besluit van de Vlaamse regering van 24 mei 2013 over het lokaal beleid kinderopvang.
Een organisator kinderopvang moet vanaf 1 januari 2022 een opportuniteitsadvies aanvragen bij het lokaal bestuur voor de opstart van een groepsopvang, de verhuis van een bestaande locatie binnen de gemeente en een uitbreiding met meer dan 8 plaatsen. Een kwaliteitsvol opportuniteitsadvies kan bijdragen aan de toegankelijkheid, de kwaliteit en de duurzaamheid van het kinderopvangaanbod binnen de gemeente. Een voldoende aanbod kinderopvang op het grondgebied van de gemeente zorgt er immers voor dat jonge ouders arbeid en gezin kunnen combineren, helpt de activerings- en integratiedoelstellingen mee te realiseren en draagt bij tot de ontwikkeling van jonge kinderen. Het is daarbij belangrijk dat het opvangaanbod toegankelijk is voor de gezinnen in de gemeente en op een goede manier is verspreid over de gemeente.
Het doel van het opportuniteitsadvies is om in gesprek te gaan over de noden binnen de gemeente, er inzicht in te geven en bezorgdheden te bespreken. Daarnaast legt dit gesprek de basis voor samenwerking die we vanuit het lokaal overleg kinderopvang nastreven. Uiteraard blijft het een vrijblijvend advies: het is aan de organisator om de afweging te maken in welke mate het zinvol is om met de opvang die hij voor ogen heeft van start te gaan en te bekijken in welke mate hij kan/wil inspelen op de noden die er zijn in de gemeente.
Deze nieuwe adviesopdracht kadert binnen de meerjarenplanning 2020-2025 van de stad Herentals, meer specifiek: doelstelling BD000014 - We bouwen aan een kwalitatieve kinderopvang waar er voldoende ruimte is om kinderen in een goede omgeving te begeleiden en te stimuleren in hun ontwikkeling. Actieplan AP000043: voldoende opvangplaatsen en aanbodkeuze voor alle kinderen tussen 0 en 12 jaar voorzien, zowel op schooldagen na de bel als tijdens schoolvakanties.
Op het Lokaal Overleg Kinderopvang van 5 mei 2022 werden een aantal criteria vastgelegd die op basis van de omgevingsanalyse, voor Herentals prioritair zijn:
1. Het opvanginitiatief is vlot bereikbaar en er is een goede spreiding van het aanbod.
Uit de omgevingsanalyse bleek dat de verhouding tussen het aantal inwoners en het aantal kinderen tussen 0 en 2 jaar in Herentals centrum en de deelgemeenten nagenoeg hetzelfde is: voor Herentals centrum zijn er 2,65 % jonger dan 2 jaar, voor Noorderwijk is dat 2,17 % en voor Morkhoven 3 %. Op basis van deze cijfers maakt het niet zoveel uit in welk deel van de gemeente een opvanginitiatief gelegen is. Belangrijk is dat ze gemakkelijk te bereiken zijn en centraal gelegen zijn. De spreiding van kinderopvanglocaties naargelang de aanwezigheid van jonge gezinnen of toekomstige potentiële woningprojecten is een troef. Zo wordt de de bereikbaarheid en de nabijheid op maat gefaciliteerd.
Flexibele en dringende kinderopvang kan meer inspelen op het werk en privéleven van de ouders. Het gaat dan onder meer over ouders die onregelmatige uren kloppen, alleenstaande ouders die plots een opleiding kunnen volgen of zelfstandigen met wisselende werkschema's.
Volgende indicatoren zijn hierbij van belang :
2. Het opvanginitiatief is toegankelijk, betaalbaar en heeft een sterke visie op haar sociale functie.
We streven naar zoveel mogelijk opvangplaatsen aan inkomenstarief en met een sterke visie op de sociale functie, om de toegankelijkheid voor alle gezinnen te garanderen en daarnaast ook de leefbaarheid van de opvang te garanderen (door het hoge percentage opvangplaatsen aan inkomenstarief is immers de leefbaarheid van opvanglocaties zonder inkomenstarief minder verzekerd, door een hoog verloop van kinderen).
De toegankelijkheid van de opvang is ook voor kwetsbare gezinnen van enorm belang. De combinatie tussen werk en gezin is voor deze doelgroep dikwijls nog moeilijker. Concreet gaat het om alleenstaande ouders, ouders met recente migratieachtergrond, ouders die in armoede leven of kampen met gezondheidsproblemen.
Volgende indicatoren zijn hierbij van belang:
3. Samenwerking en betrokkenheid op het lokaal niveau: lid lokaal overleg kinderopvang - samenwerking loket kinderopvang - samenwerking Huis van het Kind Middenkempen
Samenwerking met andere opvangpartners, het lokaal bestuur en het bredere Huis van het Kind-netwerk is essentieel om de diverse functies die kinderopvang vervult in Herentals, te realiseren, en een afgestemd kinderopvangaanbod binnen de gemeente tot stand te brengen.
Volgende indicatoren worden weerhouden om dit criterium te bepalen:
Naast het opstellen van criteria, moet er ook een beoordelingsprocedure worden opgemaakt. Voor Herentals zouden we volgende stappen willen doorlopen:
Het college van burgemeester en schepenen keurde op 18 juli 2022 dit dossier principieel goed.
De gemeenteraad keurt de criteria en procedure voor de opmaak van een opportuniteitsadvies door het lokaal bestuur goed als volgt :
1. Criteria :
1.1 het opvanginitiatief is vlot bereikbaar en er is een goede spreiding van het aanbod:
1.2 het opvanginitiatief is toegankelijk, betaalbaar en heeft een sterke visie op haar sociale functie:
1.3 samenwerking en betrokkenheid op lokaal niveau:
2. Beoordelingsprocedure :
Artikel 1:
De aanvraag tot opportuniteitsadvies wordt tijdig, namelijk minimaal 30 dagen voor de indiendatum bij agentschap Opgroeien, ingevuld via www.herentals.be/kinderopvang.
Artikel 2:
De aanvrager krijgt een ontvangstmelding vanuit de stad Herentals en indien nodig, de vraag om bijkomende informatie aan te leveren. Aan deze ontvangstmelding worden mogelijkheden tot hoorrecht gevoegd, moest de organisator opmerkingen willen formuleren bij het voorstel of advies.
Artikel 3:
Het lokaal bestuur zal aan de hand van drie kwalitatieve criteria een advies formuleren. Dit advies wordt voorbereid door de coördinator kinderopvang, de schepen van kinderopvang en de voorzitter van het Lokaal Overleg Kinderopvang. Het advies wordt neergeschreven in het aanvraagdocument.
Artikel 4:
Het advies gaat ter kennisname naar het college van burgemeester en schepenen en naar het Lokaal Overleg Kinderopvang (via mail indien er geen fysiek overleg is in de periode van 30 kalenderdagen).
Artikel 5:
De organisator zal binnen 30 kalenderdagen elektronisch het advies ontvangen via mail.
De organisator heeft dan 30 kalenderdagen de tijd om al dan niet een opmerking te formuleren bij het advies of gebruik te maken van het hoorrecht. Dit wordt via mail aangegeven via info@herentals.be zodat er een gesprek kan ingepland worden. Het hoorrecht is een recht om gehoord te worden, geen bezwaarprocedure. De organisator zal gehoord worden door de personen die het advies geformuleerd hebben, namelijk de coördinator kinderopvang, de bevoegde schepen en de voorzitter van het Lokaal Overleg Kinderopvang. Op basis van dit gesprek kan het advies nog bijgestuurd worden alvorens mee te sturen met de vergunningsaanvraag.